Ngày 31/12/2020, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 2280/QĐ-TTg về việc xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 11), năm 2020.
Theo đó, di tích lịch sử An toàn khu (ATK) II Hiệp Hòa, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang là 1 trong 7 di tích của cả nước được xếp hạng đợt này. Tỉnh Bắc Giang vinh dự có 5 di tích quốc gia đặc biệt gồm: Di tích Những địa điểm Khởi nghĩa Yên Thế công nhận năm 2012; chùa Vĩnh Nghiêm (năm 2015); chùa Bổ Đà (năm 2016); Những địa điểm chiến thắng Xương Giang (năm 2019) và Di tích lịch sử ATK II Hiệp Hòa.
Di tích lịch sử ATK II Hiệp Hòa gồm 8 điểm di tích: Đình Chợ Vân, Đình Vân Xuyên, Đình Xuân Biều, Đền Soi, Chùa Ia, gia đình cụ Nguyễn Văn Chế, gia đình cụ Ngô Văn Đông, gia đình cụ Ngô Văn Thấu (xã Hoàng Vân).
Khánh thành nhà bia cụ Nguyễn Văn Chế- một trong những di tích ATKII.
Năm 1941, Trung ương Đảng có chủ trương xây dựng các căn cứ địa và ATK. Với vị trí địa lý thuận lợi, là cửa ngõ Việt Bắc đi xuống đồng bằng nên ngay từ đầu năm 1943, Ban Thường vụ Trung ương Đảng xây dựng ATK II trên địa bàn các xã giáp ranh ba huyện Hiệp Hòa (tỉnh Bắc Giang) và Phổ Yên, Phú Bình (tỉnh Thái Nguyên). ATK II tại Hiệp Hòa được xác định là căn cứ đặc biệt quan trọng bảo đảm an toàn cho các cơ quan đầu não, bảo vệ cán bộ chủ chốt của Đảng, giúp công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Xứ ủy Bắc Kỳ và Ủy ban Quân sự cách mạng Bắc kỳ được liên tục, thông suốt, kịp thời. Năm 2012, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận 16 xã ATK II, trong đó hệ thống di tích tập trung tại 4 xã: Hoàng Vân, Hoàng An, Hòa Sơn, Xuân Cẩm.
Việc công nhận di tích lịch sử ATKII Hiệp Hòa là di tích quốc gia đặc biệt đã khẳng định những giá trị to lớn của Hệ thống di tích ATK Hiệp Hòa đối với tiến trình lịch sử cách mạng của dân tộc và là niềm tự hào của cán bộ, nhân dân huyện Hiệp Hòa nói riêng, tỉnh Bắc Giang nói chung. Hiện nay, tỉnh, huyện đang triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để trùng tu, tôn tạo các điểm di tích ATK. Cùng đó, tập trung tuyên truyền quảng bá, giới thiệu để cán bộ, đảng viên, nhân dân nhận thức đầy đủ hơn về ý nghĩa đặc biệt của hệ thống di tích ATK II từ đó có ý thức, trách nhiệm trong bảo vệ, phát huy giá trị.
Phương Nhung
