Từ ngày mai 1-7, Luật cư trú năm 2020 và thông tư 55 hướng dẫn Luật cư trú có hiệu lực, chính thức chuyển đổi phương thức quản lý dân cư từ hồ sơ giấy sang hồ sơ điện tử.
Với các quy định mới của Luật cư trú, nhiều giấy tờ liên quan đến việc lưu trú, cư trú của người dân sẽ được bãi bỏ. Thay vào đó, người dân được chọn lựa cách thức đăng ký lưu trú, cư trú trực tuyến qua các cổng dịch vụ công thay vì phải trực tiếp đến cơ quan công an như trước đây.
“Sổ hộ khẩu”điện tử
Theo quy định của Luật cư trú và thông tư 55, từ ngày 1-7 công an sẽ dừng cấp mới sổ hộ khẩu, sổ tạm trú bằng giấy. Các sổ hộ khẩu, sổ tạm trú cũ, rách hoặc bị mất cũng sẽ không được cấp lại.
Toàn bộ thông tin về hộ khẩu và cư trú của người dân được cập nhật lên cơ sở dữ liệu cư trú, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu này cũng chính thức vận hành từ ngày 1-7.
Khi người dân có thay đổi thông tin về cư trú (đăng ký thường trú, tạm trú, tách nhập hộ khẩu…), công an thu hồi sổ hộ khẩu đã cấp và cập nhật thông tin lên cơ sở dữ liệu. Những sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp nếu không có thay đổi thông tin vẫn có giá trị sử dụng đến hết ngày 31-12-2022.
Công an xã, phường, thị trấn có trách nhiệm tiếp nhận các thủ tục thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng, đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, khai báo thông tin, điều chỉnh thông tin về cư trú, tách hộ, khai báo tạm vắng… và cập nhật thông tin về cư trú của người dân vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú.
“Trong tình hình dịch bệnh còn phức tạp, người dân nên tạm hoãn các thủ tục đăng ký cư trú trực tiếp. Luật cho phép người dân có thể đăng ký trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú…” – luật sư Nguyễn Huy Việt (Đoàn luật sư TP.HCM) cho biết.
Làm CCCD gắn chip tại nơi tạm trú trên cả nước
Thông tư 59 hướng dẫn thực hiện Luật căn cước công dân (CCCD) và thông tư 60 quy định trình tự cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD có hiệu lực từ 1-7 cho phép người dân có thể làm CCCD gắn chip tại nơi tạm trú trên phạm vi cả nước.
Người dân trực tiếp đến công an cấp huyện nơi thường trú, tạm trú để đề nghị cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD hoặc thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an để đăng ký thời gian, địa điểm làm thủ tục đề nghị cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD.
Từ 1-7, khi làm CCCD gắn chip, công an sẽ thu hồi chứng minh nhân dân (CMND) cũ (CMND 9 số, CMND 12 số, thẻ CCCD).
Theo quy định, mã QR tích hợp trên thẻ CCCD gắn chíp sẽ chứa thông tin số CMND cũ của người dân nên người dân không cần phải xuất trình giấy xác nhận số CMND cũ khi thực hiện các giao dịch hành chính.
Riêng các trường hợp mã QR trên thẻ CCCD gắn chíp không có thông tin về số CMND cũ thì cơ quan công an phải cấp xác nhận số CMND cũ khi người dân có yêu cầu.
Thời gian cấp đăng ký thường trú chỉ còn 7 ngày
Khoản 3, điều 22 Luật cư trú 2020 quy định trong thời hạn 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ, hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm cập nhật thông tin về nơi thường trú mới của người đăng ký vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho người đăng ký biết.
Cũng theo Luật cư trú mới, từ ngày 1-7 thủ tục đăng ký thường trú được thực hiện thống nhất trên cả nước. Điều kiện đăng ký thường trú tại các TP trực thuộc trung ương không còn bắt buộc phải có thời gian tạm trú trước đó.
N.T.
Bán nhà nơi đang thường trú có thể bị “xóa hộ khẩu”
Đáng chú ý, Luật cư trú 2020 ở khoản 1, điều 24 quy định 9 trường hợp bị xóa đăng ký thường trú (người dân hay gọi là xóa hộ khẩu).
Trong đó có trường hợp “người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp nhưng sau đó quyền sở hữu chỗ ở đó đã chuyển cho người khác mà sau 12 tháng kể từ ngày chuyển quyền sở hữu vẫn chưa đăng ký thường trú tại chỗ ở mới, trừ trường hợp được chủ sở hữu mới đồng ý tiếp tục cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ và cho đăng ký thường trú tại chỗ ở đó hoặc trường hợp quy định tại điểm h khoản này”.
Theo quy định này, nếu một người đã bán nhà cho người khác, sau 12 tháng mà chưa đăng ký thường trú ở chỗ ở mới và không được chủ mới cho thuê, mượn, ở nhờ hoặc không cho giữ đăng ký thường trú tại căn nhà đó thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
N.T.