Tổng thống Vladimir Putin khẳng định, Nga không cản trở Ukraine xuất khẩu ngũ cốc và cách tốt nhất cho Kiev lúc này là xuất khẩu thông qua Belarus với điều kiện dỡ trừng phạt Minsk.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (Ảnh: AFP).
“Chúng tôi không gây trở ngại cho hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine”, Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu trên truyền hình quốc gia ngày 3/6 giữa lúc có cáo buộc rằng Moscow chặn đường xuất khẩu của Ukraine, khiến thế giới đối mặt với một cuộc khủng hoảng lương thực.
Ông Putin cho rằng, phương Tây đang tìm cách đổ lỗi cho Nga về những vấn đề trên thị trường lương thực toàn cầu. Ông nói, chính những lệnh trừng phạt của Anh và Mỹ nhằm vào lĩnh vực phân bón của Nga khiến các vấn đề của thị trường lương thực trở nên trầm trọng hơn.
Chủ nhân Điện Kremlin đã đưa ra một số phương án đường đi cho ngũ cốc Ukraine, hoặc qua các cảng do Ukraine kiểm soát sau khi đã rà phá thủy lôi, thông qua Berdyansk và Mariupol, qua sông Danube, và qua Romania, Hungary, Ba Lan. Ông nhấn mạnh, cách đơn giản nhất là thông qua Belarus.
“Nếu ai đó muốn giải quyết vấn đề xuất khẩu ngũ cốc Ukraine, thì cách đơn giản nhất là thông qua Belarus. Không ai ngăn cản điều này. Tuy nhiên, để làm được điều đó, trước tiên các vị hãy dỡ lệnh trừng phạt Belarus”, Tổng thống Putin nói.
Trước đó, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cũng nói rằng, nước này sẵn sàng cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc qua nước này đến Đức, Ba Lan, các nước Baltic hoặc đến các cảng của Nga nếu họ cũng được trung chuyển hàng hóa qua các ngả này.
Ukraine là một trong những nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của nước này bị gián đoạn sau khi Nga mở chiến dịch quân sự hồi tháng 2. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 30/5 cáo buộc Nga đang phong tỏa các cảng biển của Ukraine khiến họ không thể xuất khẩu 22 triệu tấn ngũ cốc trong kho.
“Nga đang phong tỏa các cảng của chúng tôi ở Biển Đen và kiểm soát các khu vực ven biển Azov, do đó chúng tôi không thể xuất khẩu 22 triệu tấn ngũ cốc trong kho. Họ cố tình tạo ra vấn đề này để cả châu Âu gặp khó khăn và Ukraine không nhận được hàng tỷ USD từ xuất khẩu. Đây là hàng tỷ USD mà nền kinh tế của chúng tôi cần lúc này”, ông Zelensky nói. Ông cáo buộc Nga khiến giá lương thực trở nên đắt đỏ ở nhiều nước trên thế giới và có nguy cơ kéo theo nạn đói, khủng hoảng di cư.
Nga và Ukraine lần lượt là các nước xuất khẩu lúa mì lớn nhất và lớn thứ 5 thế giới. Hai nước này đóng góp 19% nguồn cung lúa mạch thế giới, 14% lúa mì và 4% ngô, chiếm hơn 30% lượng ngũ cốc xuất khẩu toàn cầu.
Cuối tháng trước, một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, nước này đang đàm phán với Moscow và Kiev về việc mở một hành lang qua eo biển Bosphorus phục vụ xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine. Liên Hợp Quốc cũng đang nỗ lực thúc đẩy đàm phán để đạt một thỏa thuận giúp thông thương hàng hóa từ Nga và Ukraine.