Bắc Ninh là một trong 13 tỉnh được vua Minh Mạng thành lập đầu tiên ở Bắc Kỳ (năm 1831). Nguyên là trấn Kinh Bắc thời vua Gia Long, được đổi thành trấn Bắc Ninh năm 1822. Địa bàn tỉnh Bắc Ninh khi ấy bao trùm các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, một phần các tỉnh Hưng Yên, Lạng Sơn và thành phố Hà Nội ngày nay.
1. Lịch sử
- Năm 1895 tách phủ Lạng Giang ra lập tỉnh Bắc Giang.
- Năm 1905 tách các huyện Đông Anh, Kim Anh, Đa Phúc nhập vào tỉnh Vĩnh Yên.
- Năm 1950 Bắc Ninh có 9 huyện: Gia Bình, Gia Lâm, Lương Tài, Quế Dương, Thuận Thành, Tiên Du, Từ Sơn, Võ Giàng, Yên Phong.
- Ngày 20/04/1961 tách huyện Gia Lâm nhập vào Hà Nội.
- Ngày 05/07/1961 hợp nhất hai huyện Quế Dương và Võ Giàng thành huyện Quế Võ.
- Từ ngày 27/10/1962 đến ngày 6/11/1996 tỉnh Bắc Ninh hợp nhất với tỉnh Bắc Giang thành tỉnh Hà Bắc, sau đó lại tách ra như cũ từ ngày 1/1/1997.
2. Bản đồ tỉnh
3. Hành chính
- Diện tích: 805 km2
- Dân số: 1.024.000 người
- Mật độ: 1.268 người/km2
- Mã điện thoại: 0241
- Mã biển số xe: 99
Bắc Ninh bao gồm 01 thành phố, 1 thị xã và 06 huyện:
- Thành phố Bắc Ninh: 13 phường và 6 xã
- Thị xã Từ Sơn: 7 phường và 5 xã
- Huyện Gia Bình: 1 thị trấn và 13 xã
- Huyện Lương Tài: 1 thị trấn và 13 xã
- Huyện Quế Võ: 1 thị trấn và 20 xã
- Huyện Thuận Thành: 1 thị trấn và 17 xã
- Huyện Tiên Du: 1 thị trấn và 13 xã
- Huyện Yên Phong: 1 thị trấn và 13 xã
4. Văn hóa – xã hội
Bắc Ninh là “Vùng đất Văn hiến” nơi có thành Luy Lâu cổ, nơi Sỹ Nhiếp lần đầu dạy người Việt học chữ. Chùa Dâu, Chùa Phật Tích là những nơi phát tích của Phật giáo Việt Nam, nơi phát tích vương triều Lý Đền Đô, Chùa Dận… Đền Phụ Quốc – Làng Tam Tảo Bắc Ninh nổi tiếng với các làn điệu quan họ, các làng nghề như làng tranh Đông Hồ, làng gốm Phù Lãng, gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ, rèn sắt Đa Hội, đúc đồng Đại Bái, dệt Hồi Quan. Các di tích lịch sử đáng kể có đền Đô, chùa Phúc Nghiêm Tự (chùa Tổ), đền Phụ Quốc, đình làng Đình Bảng,đình làng Tam Tảo v.v
Hàng năm, trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh diễn ra hơn 400 lễ hội lớn nhỏ khác nhau.
5. Danh nhân
- Cao Lỗ Vương (Tướng chế nỏ thần thời An Dương Vương, kỹ sư thiết kế thành Cổ Loa)
- Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ – người khai sáng Kinh đô Thăng Long)
- Trần Qúy (Phụ Quốc Đại Vương – Người có công cứu Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ)
- Đặng Thị Phương Dung (Minh Phúc Hoàng Thái Hậu – Người có công cứu Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ)
- Nguyên Phi Ỷ Lan
- Đàm Quốc Sư
- Nguyễn Đăng Đạo (lưỡng quốc Trạng nguyên)
- Nguyễn Văn Cừ
- Ngô Gia Tự
- Lê Quang Đạo
- Nguyễn Cao
- Hàn Thuyên
- Lê Văn Thịnh (Thủ khoa Đại Việt đầu tiên)
7. Và những điều nổi bật khác
- Diện tích nhỏ nhất.(800km2)
- Mật độ dân số cao nhất trong các tỉnh.(1268ng/km2)
- Nhiều trạng nguyên nhất (1/3)
- Nhiều tiến sĩ nhất (1/4)
- Nhiều món ăn nhất (1/4)
- (trong khoảng 1000 năm lịch sử phong kiến)
- Có nhiều nhà máy – lớn nhất : Samsung, Canon, Pepsico
- Nhiều làng quan họ nhất (49)
- Có ngôi chùa cổ nhất (Chùa dâu)
- Có nhiều lễ hội nhất
Và người dân trọng tình trọng nghĩa !
Update….
