Zig Ziglar từng đến Việt Nam và bài học từ người đánh giày tại sân bay

Zig Ziglar từng đến VN và học bán hàng tại sân bay TSN

Một ngày cuối năm 2013, kết thúc khóa huấn luyện bán hàng tại Sài Gòn, tôi ra sân bay để quay về Mỹ. Rủi thay, không biết vì lý do gì, trợ lý của tôi đặt vé hãng bay Jetstar và bị hoãn hai tiếng đồng hồ. Không biết làm gì cho hết thời gian, tôi quyết định đi đánh bóng đôi giày của mình. Tôi bước ra khỏi phòng chờ và nhìn một anh chàng đánh giày, bảng giá gắn trên thùng dụng cụ ghi:

• – Đánh bóng thường: 15.000
• – Đánh bóng bằng xi sáp: 20.000
• – Đánh sạch bóng: 30.000

Tôi thầm nghĩ mình sẽ chọn loại thường rồi vẫy anh ta lại.

Tèo (tên của anh chàng) chạy đến và hỏi: Ông chọn loại nào, thưa ông? Loại thường – tôi đáp.

Anh chàng khẽ lùi lại, nhìn tôi và hỏi: Loại thường ạ? (giọng anh ta vừa như câu hỏi, vừa như ám chỉ tôi đang đùa).
Tôi nghĩ bụng: “Biết dùng mẹo này cơ à. Anh chàng cũng khá đấy!” nhưng bề ngoài thì thản nhiên nói: Đúng vậy! Với tài nghệ của cậu, tôi nghĩ đôi giày của mình sẽ bóng loáng.

Tèo mỉm cười, khẽ gật đầu rồi lau chùi chiếc giày thứ nhất. Anh chàng lau kỹ đến nỗi khăn lau cọ vào giày phát ra tiếng kin kít.

Một lúc, Tèo nhìn lên, cất tiếng, nửa câu hỏi, nửa nhận xét: Thưa ông, đây là giày Giorgio Armani Derby phải không ạ?
Tôi gật đầu.
– Đôi giày hiệu này rất đắt phải không ạ?
– Đúng vậy. Nhưng nó rất đáng tiền, đi rất thoải mái.
– Đôi giày rất đẹp và bền, thưa ông.

Trước khi chuyển sang lau chiếc giày thứ hai, Tèo sờ vào lai quần tôi rồi thốt lên: Ồ, cháu chưa từng thấy loại vải nào lạ như thế này.

Cậu ta nói đúng. Tôi mua loại vải này ở Iowa. Ông chủ cửa hàng nói rằng đây là loại vải dệt thủ công ở Ireland với số lượng rất ít.

Tôi kể lại cho Tèo về loại vải. Anh ta hỏi:
– Với loại vải quý này, chắc hẳn ông phải may ở tiệm nổi tiếng phải không ạ?
– Tôi may ở tiệm Gassane, rất nổi tiếng ở Texas.
– Chà, chắc là đắt lắm phải không ạ?
– Đúng thế. Nhưng họ may rất đẹp và hợp ý tôi.

Tèo đã lau gần xong chiếc giày thứ hai. Anh ta lại miết miếng khăn lên giày để phát ra tiếng kin kít.

Với hơn hai năm phục vụ trong quân đội và đánh giày là công việc phải làm thường xuyên, tôi biết rằng khi có tiếng kin kít nghĩa là giày đã sạch và có thể đánh bóng bằng xi. Nhưng Tèo cố tính kéo dài thời gian lau chùi, cốt để khách hàng nghe thấy âm thanh và đánh giá cao tay nghề của mình, đồng thời thu hút sự chú ý của những người xung quanh. Cậu ta đang tìm kiếm người khách hàng tiếp theo, đó là điều mà một cao thủ bán hàng thường làm.

Đột nhiên, Tèo dừng lại, nhìn vào mắt tôi và nói:
– Thưa ông, cháu không hiểu… tại sao một quý ông không ngần ngại chi hàng chục triệu để mua đôi giày và hàng chục triệu nữa cho một bộ quần áo để sang trọng, lịch lãm hơn… lại không chọn loại xi đánh giày tốt nhất cho đôi giày hơn chục triệu của mình.

Tôi vội vàng ngăn lại, khi cậu ta định mở hộp xi loại thường để đánh bóng đôi giày “quý giá” của tôi, giọng hơi ngượng nghịu:
– Khoan nào, cậu chọn loại tốt nhất cho tôi. Loại tốt nhất ấy!

Một năm sau, tôi lại được mời huấn luyện về bán hàng tại Sài Gòn. Lần này, may mắn không đặt vé Jetstar nhưng tôi vẫn ra sân bay sớm để tìm lại cậu chàng đánh giày – cao thủ bán hàng – năm ngoái. Không khó để tìm thấy Tèo đang làm cho một khách hàng. Tôi ngồi chờ và thấy bảng giá đã thay đổi, chỉ có hai loại:
– Đánh bóng loại thường: 25.000 – Loại tốt nhất: 35.000

Sau khi xong vị khách kia, Tèo bước đến chỗ tôi. Vẫn như lần trước, cậu hỏi tôi dùng loại nào. Không muốn bị “sập bẫy” như lần trước, tôi nói: Loại tốt nhất.
Vâng, thưa ông – Tèo mỉm cười và bắt đầu công việc của mình.

Là một người huấn luyện bán hàng và lên tinh thần, tôi biết rằng khi được khen ngợi thì người ta sẽ làm việc tốt hơn, hiệu quả hơn. Khi Tèo làm việc, tôi vừa trò chuyện vừa tỏ ý khen ngợi kỹ năng đánh giày cũng như cách làm vừa lòng khách hàng của cậu ta. Tèo nói rằng mình rất thích công việc này và luôn thấy rất vui khi gặp những người khách hàng như tôi.

– Cháu không chỉ vui khi nhìn người khách bước đi trong đôi giày sáng bóng mà còn vì những cuộc trò chuyện thú vị với họ.
– Cậu không chỉ là thợ đánh giày lành nghề mà còn là người bán hàng điệu luyện đấy. Khả năng giao tiếp của cậu rất cừ.
Tèo cười rất tươi và hỏi:
– Cháu thấy ông có nhiều hành lý, chắc hẳn là một chuyến đi dài ngày. Nếu ông có mang theo đôi giày dự phòng nào thì cháu có thể đánh bóng luôn được không ạ?

Ôi trời! Cậu ta ngay lập tức chứng minh lời khen của tôi là hoàn toàn chính xác.

Ghi chú: Chuyện có thật nhưng tên người thợ đánh giày và địa điểm đã được thay đổi.