Trong khoảng chục ngày gần đây, già vàng nhẫn gây kinh ngạc khi mỗi ngày lại lập một kỷ lục mới, đắt chưa từng có trong lịch sử. Từng thấp hơn giá vàng miếng đến hơn chục triệu đồng/lượng, đến nay giá vàng nhẫn chỉ còn cách đúng 50.000 đồng/lượng, neo ở mức cao nhất 83,45 triệu đồng/lượng (giá bán).
Phân tích nguyên nhân, các chuyên gia cho rằng giá vàng nhẫn đang chịu tác động từ việc giá thế giới tăng mạnh, liên tiếp lập kỷ lục thời đại, vượt 2.600 USD/ouce sau khi Fed hạ lãi suất. Diễn biến này đã tác động trực tiếp đến giá vàng trong nước. Tuy nhiên, do được Ngân hàng Nhà nước bình ổn nên giá vàng miếng ít biến động, chỉ còn giá vàng nhẫn chịu ảnh hưởng liên tục.
Nguyên nhân tiếp theo là do lực mua của người dân tăng mạnh, trong khi nguồn cung khan hiếm. Chuyên gia vàng Trần Duy Phương nhận định: “Gần đây có nhiều dự báo về việc giá vàng thế giới sẽ sớm chạm ngưỡng 2.800 – 3.000 USD/ounce, do vậy đã kích hoạt lực mua vàng trở lại. Đặc biệt là vàng nhẫn. Tuy nhiên do nguồn cung khan hiếm nên đã đẩy giá vàng nhẫn ngày càng lên cao“.
Hiện trên thị trường, nhiều công ty vàng lớn gần như cạn nguồn cung từ nhiều tháng qua trong bối cảnh nguồn cầu tăng mạnh.
Vàng nhẫn tăng giá vì khó mua vàng miếng?
Thêm một nguyên nhân được nhiều người cho rằng góp phần khiến giá vàng nhẫn không ngừng leo thang, đó là do người dân khó mua vàng miếng.
Hiện vàng miếng đang được Ngân hàng Nhà nước bán trực tiếp thông qua 4 ngân hàng và Công ty SJC nhằm bình ổn giá, sau thời gian dài tăng điên loạn. Hiện giá đã được bình ổn, không còn chênh lệch “khủng” so với thế giới nhưng rất nhiều người dân lại phản ánh họ rất khó mua được vàng miếng, cả hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Không chỉ phải đăng ký trước, đáp ứng đủ những thủ tục phức tạp của ngân hàng, người mua còn phải chờ nhiều ngày và bị giới hạn lượng mua. Trong khi đó, nếu mua trực tiếp thì chỉ có thể mua được ở Công ty SJC với số lượng cũng bị giới hạn, còn những doanh nghiệp khác thì từ lâu đã dừng bán vàng miếng. Không ít người có nhu cầu mua số lượng lớn và để tránh thủ tục phiền hà đã phải tìm đến “chợ đen” với giá cao hơn rất nhiều.
Theo nhiều chuyên gia, thực trạng này đã “góp gió thành bão”, làm giá vàng nhẫn nóng lên từng ngày. Vì khi người dân có tâm lý chuyển sang tích trữ vàng nhẫn thì nguồn cầu sẽ tăng đột biến, trong khi nguồn cung hạn hẹp, đẩy giá tăng lên.
Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong nhận định: “Việc mua vàng miếng đang rất trúc trắc khiến người dân nảy sinh tâm lý chán chường do khó mua, từ đó quay sang mua vàng nhẫn là chuyện đương nhiên”.
Vì thế theo ông Phong, ngoài sự tác động của giá vàng thế giới tăng cao, nguyên nhân khác khiến giá vàng nhẫn tăng đột biến như hiện nay chính là do vàng miếng khó mua. Ông Phong cũng không loại trừ tình trạng có đầu cơ vàng nhẫn khiến nguồn cung ngày càng khan hiếm, còn giá ngày càng tăng cao.
Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Trí Hiếu nêu quan điểm: “Vàng miếng đang được Ngân hàng Nhà nước điều tiết và có thể nói là thị trường khá ổn định nhưng chỉ ổn định một nửa. Tức là ổn định về giá. Còn thực tế thì trên thị trường không có nguồn cung, trong khi nguồn cầu rất cao. Thị trường vàng trong nước hiện giống như quả bóng, một đầu là vàng miếng, một đầu là vàng nhẫn, bóp đầu này thì sẽ phình đầu kia. Và đây cũng là một nguyên nhân đẩy giá vàng nhẫn tăng cao, thậm chí còn tiếp tục biến động mạnh hơn trong thời gian sắp tới”.
Chuyên gia vàng Trần Duy Phương cũng nhấn mạnh: “Dù giá vàng miếng được ấn định, Ngân hàng Nhà nước đang làm tốt việc bình ổn giá nhưng người dân có mua được hay không và mua được nhiều hay không thì lại là câu chuyện khác”.
Theo ông Phương, giá vàng đang được ấn định tại 4 ngân hàng và Công ty SJC hiện nay không phản ánh thực chất của thị trường vàng ở thời điểm hiện tại.
“Giá vàng tại thị trường tự do mới đang phản ánh đúng nhu cầu thực của thị trường vàng. Cho nên, phải lấy giá vàng nhẫn (đang vận hành theo đúng quy luật thị trường) để so sánh với giá vàng miếng ở thị trường tự do. Tại thời điểm hiện tại, giá vàng miếng trên thị trường tự do đang được bán với giá khoảng 87,5 triệu đồng/lượng, so với mức giá 83,45 triệu đồng/lượng của vàng nhẫn vẫn cao hơn khoảng hơn 4 triệu đồng/lượng. Đây mới là mức giá phản ánh nhu cầu thực tế”, ông Phương phân tích.
Tuy vậy, chuyên gia nhấn mạnh, nguyên nhân đẩy giá vàng trong nước tăng cao là do nguồn cung khan hiếm. Hiện Ngân hàng Nhà nước vẫn chưa có động thái nào cho phép các doanh nghiệp kinh doanh vàng được phép nhập khẩu vàng nguyên liệu. Điều này đã diễn ra hơn 10 năm qua.
Ngoài ra, việc cơ quan công an đã triệt phá nhiều đường dây vàng lậu nên nguồn cung vàng nguyên liệu trên thị trường rất khan hiếm. Do vậy, vàng nhẫn từ chỗ dồi dào đã khan hàng suốt nhiều tháng qua.