Việc bán nhà ở xã hội 2 giá ngoài gây thất thu thuế còn giảm cơ hội an cư của công nhân, người thu nhập thấp – đặc biệt tại địa bàn tập trung nhiều khu công nghiệp, công nhân như Bắc Ninh.
Nhà ở xã hội – 1 căn 2 giá
Dự án nhà ở xã hội Cao Nguyên 3 (phường Tân Hồng, TP.Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) do Công ty TNHH Cao Nguyên (thuộc Tập đoàn CĐ Việt Nam) làm chủ đầu tư. Dự án đưa ra thị trường tổng số 408 căn hộ. Nằm trên địa bàn có nhiều khu, cụm công nghiệp, dự án này nhận được sự quan tâm của công nhân và người lao động. Dự án nhà ở xã hội Cao Nguyên 3. Ảnh: Trần Tuấn
Tuy vậy, không ít trong số đó chưa được tiếp cận với đúng mức giá đã được Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh phê duyệt.
Điển hình như anh H.V.K – công nhân KCN Vsip (Từ Sơn, Bắc Ninh) – mua căn hộ tại dự án Cao Nguyên 3. Trong hợp đồng mua bán ghi giá hơn 600 triệu đồng. Nhưng thực tế, anh Q cho biết, phải trả cho chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Cao Nguyên số tiền gần 900 triệu đồng.
Cũng theo anh K, “được mua nhà ở xã hội đã khó, nhưng mua được rồi thì phát sinh thêm đủ thứ chi phí. Công nhân, lao động nghèo như tôi mới phải tính mua nhà ở xã hội. Vậy mà…” – anh K thở dài.
Đầu tháng 2, nhóm phóng viên Báo Lao Động có mặt tại dự án nhà ở xã hội Cao Nguyên 3. Chúng tôi được 2 nam thanh niên – nhận là người của chủ đầu tư – giới thiệu, dự án có 4 tòa nhà thì 2 toà nhà đã bàn giao, đi vào sử dụng, còn 2 tòa nhà dự kiến sẽ được bàn giao vào quý II năm nay. Tuy vậy, số lượng căn trống cũng không còn nhiều.
“Giá bán một căn hộ 70m2 là 853 triệu đồng/căn (khoảng hơn 12 triệu đồng/m2 – PV), với các căn góc thì phải cộng thêm 80 triệu đồng, tức là giá 933 triệu đồng/căn. Ngoài ra còn phí ra sổ là 33 triệu đồng…”, người này còn nhấn mạnh, giá trên chưa bao gồm nội thất cơ bản.
Cũng theo nam thanh niên này, giá thực tế với giá trên hợp đồng sẽ có sự chênh nhau để giảm thuế. “Dự án này bên em xin cấp phép từ năm 2016, người ta cấp phép và phê duyệt giá chỉ một lần không thể thay đổi được nên giá bán hiện tại phải khác với giá năm 2016” – anh ta giải thích lý do một căn hai giá.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Lao Động, giá bán nhà ở xã hội tại dự án này đã được Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh phê duyệt 9,5 triệu đồng/m2. Như vậy, mỗi căn hộ tại dự án này có thể đang bị bán chênh từ 191 triệu đồng – 268 triệu đồng so với quy định.
Tuy nhiên, theo quy định, chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội có thể xin điều chỉnh lại về giá bán tại dự án nhà ở xã hội. Thủ tục xin điều chỉnh giá bán gửi về UBND cấp tỉnh nơi có dự án. Do đó, việc giải thích là do đã phê duyệt giá bán từ năm 2016 nên hiện tại phải bán chênh trái quy định là không hợp lý.
Tại dự án nhà ở xã hội Cao Nguyên 2 (Võ Cường, TP.Bắc Ninh) cũng do Công ty Cổ phần Cao Nguyên làm chủ đầu tư, phóng viên Báo Lao Động thu thập được nhiều hình ảnh về các phiếu thu tiền chênh từ 50 triệu đồng – 120 triệu đồng/căn hộ trái quy định.
Tại dự án nhà ở xã hội Dabaco Khắc Niệm (phường Khắc Niệm, TP.Bắc Ninh) do Công ty Cổ phần Tập đoàn Dabaco Việt Nam làm chủ đầu tư, dấu hiệu chênh giá bán trái quy định cũng đang diễn ra.
Phía ngoài dự án, chủ đầu tư có để một tấm biển thông báo rõ về giá bán cũng như địa chỉ nhận hồ sơ, nhưng phần số điện thoại người tiếp nhận lại bị một lớp sơn xoá mờ, không thể nhìn thấy. Bên trong dự án, một số người nhận là nhân viên của chủ đầu tư, dẫn khách đi xem nhà và báo giá căn hộ 70m2 là 831,7 triệu đồng, chênh 70 triệu đồng theo mức giá đã được Sở Xây dựng Bắc Ninh phê duyệt. Theo giải thích của những người này, phần chênh 70 triệu đồng ngoài hợp đồng gọi là “chi phí văn phòng”.
Chưa công bố kết luận thanh tra
Thực tế, năm 2022, sau khi Báo Lao Động có tuyến bài phản ánh về sai phạm tại một số dự án nhà ở xã hội, Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh đã thành lập đoàn kiểm tra về việc quản lý, sử dụng nhà ở xã hội trên địa bàn. Kết luận 146/KL-SXD ngày 29.4.2022 của Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh cho thấy việc thu tiền chênh trái quy định (bán nhà 2 giá – PV) tại 2 dự án nhà ở xã hội nói trên.
Theo đó, đoàn kiểm tra lập biên bản làm việc trực tiếp được với 8/160 chủ hộ tại dự án nhà ở xã hội Cao Nguyên 3. Trong đó, có 3 chủ hộ xác nhận qua biên bản phải nộp thêm tiền thu ngoài hợp đồng với số tiền từ 30 – 60 triệu đồng/căn hộ.
Tại dự án nhà ở xã hội Dabaco Khắc Niệm, đoàn kiểm tra làm việc được với 3/9 chủ căn hộ đã mua nhà tại thời điểm đó. 3 chủ căn hộ này cho biết, họ đã mua nhà qua môi giới là Công ty Cổ phần Cen Bắc Ninh (đơn vị thuộc Công ty Cổ phần Bất động sản Thế Kỷ – Cen Land), số tiền thu chênh ngoài hợp đồng lên tới 100 triệu đồng/căn hộ.
Để việc đánh giá được cụ thể, rõ ràng và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định, thời điểm đó, UBND tỉnh Bắc Ninh đã giao Thanh tra tỉnh chủ trì xác minh, làm rõ những hành vi thu tiền ngoài hợp đồng, thu tiền lắp đặt nội thất đối với các hợp đồng đã ký kết; xác minh, xử lý đối với những dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế… và những hành vi vi phạm khác (nếu có) tại hai dự án trên.
Tuy vậy, đến nay, sau gần 1 năm, kết luận Thanh tra về 2 dự án kể trên vẫn chưa được tỉnh Bắc Ninh công bố. Ngày 17.1, phóng viên Báo Lao Động liên hệ với UBND tỉnh Bắc Ninh và Thanh tra tỉnh Bắc Ninh liên quan đến kết luận Thanh tra tại 2 dự án này, nhưng chưa nhận được phản hồi.
Trong bối cảnh tỉnh Bắc Ninh vẫn chưa công bố kết luận Thanh tra, các dấu hiệu vi phạm tại 2 dự án nhà ở xã hội này vẫn tiếp diễn