Ông Putin nói không báo trước cho Trung Quốc về chiến dịch quân sự khi gặp ông Tập đầu tháng 2, vì Bắc Kinh hiểu lập trường của Moskva về Ukraine.
Trong phần trao đổi tại Câu lạc bộ Thảo luận Valdai ở Moskva ngày 27/10, người dẫn chương trình Fyodor Lukyanov hỏi Tổng thống Nga Vladimir Putin liệu ông có thông báo cho lãnh đạo Trung Quốc về chiến dịch quân sự ở Ukraine hay không.
“Không. Chúng tôi không có nhu cầu thông báo trước. Cả Nga và Trung Quốc đều đưa ra các quyết định mang tính chủ quyền của mình”, ông Putin trả lời, thêm rằng Chủ tịch Tập Cận Bình là chính khách “tầm cỡ thế giới” và không cảm thấy phiền lòng vì điều đó.
Tổng thống Putin đến Bắc Kinh dự lễ khai mạc Olympic Mùa đông và gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 4/2, khoảng 20 ngày trước khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Ông Putin nói rằng Bắc Kinh biết Moskva nghĩ gì về việc NATO muốn đưa khí tài đến biên giới Nga và Trung Quốc hiểu rõ nguyên nhân, hậu quả “cuộc đảo chính do Mỹ hậu thuẫn” ở Ukraine năm 2014, cũng như những gì đã và đang xảy ra tại vùng Donbass kể từ đó.
“Lãnh đạo Trung Quốc ủng hộ các giải pháp thực tế, cân bằng cho cuộc khủng hoảng ở Ukraine bằng biện pháp hòa bình và chúng tôi tôn trọng lập trường này”, ông Putin nói.
Sau cuộc gặp tại Bắc Kinh đầu tháng 2, lãnh đạo Nga – Trung ra thông cáo chung cho biết Trung Quốc ủng hộ đề xuất của Nga về đảm bảo an ninh ở châu Âu và kêu gọi NATO “từ bỏ cách tiếp cận mang tư duy Chiến tranh Lạnh, tôn trọng chủ quyền, an ninh và lợi ích của các quốc gia khác”.
TờNY Timesngày 2/3 dẫn lời các quan chức tình báo Mỹ và châu Âu cho rằng Trung Quốc “đã biết một số thông tin trực tiếp về các kế hoạch hoặc ý định của Nga trước khi phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine” và đã đề nghị Moskva không hành động trước khi Olympic Bắc Kinh kết thúc.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân ngày 3/3 bác bỏ và gọi đây là “thông tin hoàn toàn sai sự thật”. Ông Uông nói thông tin trên nhằm đánh lạc hướng, đồng thời cho biết “Mỹ đáng bị đổ lỗi trong xung đột vì tiến trình mở rộng NATO đe dọa lợi ích an ninh của Nga”.
Khi được hỏi về thông tin mà các quan chức Mỹ và phương Tây đưa ra, phát ngôn viên đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ Lưu Bằng Vũ cho biết đây là “những thông tin mang tính suy đoán, vô căn cứ nhằm chuyển hướng đổ lỗi và bôi nhọ Trung Quốc”.
Trung Quốc cùng Ấn Độ là hai nền kinh tế lớn không áp trừng phạt Nga vì chiến dịch quân sự ở Ukraine. Bắc Kinh đã lên tiếng kêu gọi các bên tổ chức đàm phán hòa bình, nhưng tránh chỉ trích Moskva.
Câu lạc bộ Thảo luận Valdai được thành lập năm 2004 và đã trở thành nền tảng được quốc tế công nhận để tương tác giữa chuyên gia hàng đầu thế giới với học giả, chính trị gia và quan chức chính phủ Nga.
Tại sự kiện này, ông Putin cũng cáo buộc Mỹ, phương Tây kích động xung đột ở Ukraine và “gieo gió sẽ gặt bão”. Theo ông, Nga từng muốn làm bạn với phương Tây và NATO, nhưng sẽ không chấp nhận những nỗ lực của Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Anh nhằm kìm hãm Moskva.
Tổng thống Nga khẳng định nước này chưa bao giờ đề cập việc sử dụng vũ khí hạt nhân và cho rằng phương Tây đang cố quy kết trách nhiệm cho Moskva khi liên tục nói về mối đe dọa hạt nhân. Ông cũng cho rằng Ukraine có công nghệ để chế tạo và kích nổ “bom bẩn”, trong khi Nga không cần thiết phải triển khai loại vũ khí này.
