Là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm, bạch hầu có triệu chứng ban đầu tương tự như viêm họng thông thường. Bác sĩ chuyên khoa truyền nhiễm đã chỉ ra triệu chứng điển hình của bệnh.
Trước lo ngại của cộng đồng về bệnh bạch hầu, sau khi hệ thống giám sát dịch ghi nhận ca tử vong tại Nghệ An và ca dương tính do tiếp xúc gần ca bệnh, PGS-TS – bác sĩ Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, đã thông tin về bệnh bạch hầu.
Nguyên nhân trực tiếp gây tử vong
“Bạch hầu là bệnh nhiễm trùng – nhiễm độc, lây theo đường hô hấp và có khả năng gây dịch, do trực khuẩn Corynebacterium diphtheriae gây nên. Bệnh thường gặp ở trẻ em và ở đối tượng chưa có miễn dịch với bệnh bạch hầu do chưa được tiêm vắc xin đầy đủ”, bác sĩ Cường cho biết.
Theo bác sĩ Cường, vi khuẩn gây bạch hầu khu trú ở đường hô hấp trên tạo giả mạc dai dính, khó bóc tách và sinh ra ngoại độc tố gây nhiễm độc toàn thân. Bệnh nhân có nguy cơ tử vong do biến chứng tắc đường thở và viêm cơ tim.
Về triệu chứng của bệnh bạch hầu, theo kinh nghiệm của chuyên gia bệnh truyền nhiễm, sau khi ủ bệnh từ 2 – 5 ngày, người bệnh thường có triệu chứng sốt nhẹ, đau họng, khó chịu, mệt mỏi, ăn kém, chảy nước mũi, họng hơi đỏ, da xanh.
“Đặc biệt khám họng thấy amidan có giả mạc trắng. Lúc đầu giả mạc này nhỏ sau lan dần ra bao trùm họng và lưỡi gà, màu trắng, dai, bóc ra dễ chảy máu”, bác sĩ Cường nêu đặc điểm bệnh, đồng thời cho biết các triệu chứng kèm theo ở bệnh nhân bạch hầu là: có hạch cổ sưng to làm cho cổ bạnh ra (bạch hầu họng).
Tiếp sau, bệnh có thể dẫn đến các triệu chứng nặng như viêm cơ tim, viêm thanh quản (gây khàn tiếng, ho ông ổng, thở rít), suy hô hấp, ngạt thở, suy thận, tổn thương thần kinh.
Kháng sinh và huyết thanh đặc hiệu
Về điều trị bạch hầu, bác sĩ Cường cho biết, nếu không được điều trị bằng thuốc đặc hiệu thì bệnh nhân bạch hầu có thể dẫn tới tử vong.
“Điều trị đặc hiệu bệnh bạch hầu bằng kháng sinh và huyết thanh kháng độc tố bạch hầu (Anti-Diphteria Serum-ADS). Các kháng sinh thông thường như Penicillin G, Erythromycin hoặc Azithromycin có thể diệt được vi khuẩn bạch hầu, thời gian điều trị từ 10 – 14 ngày”, bác sĩ Cường cho hay
Theo nhận định của bác sĩ Cường, các ca bệnh hiện nay phát hiện lẻ tẻ do hầu hết các đối tượng trẻ em hiện nay đều đã được tiêm phòng vắc xin khi còn nhỏ, nguy cơ lây lan ra cộng đồng là không lớn. Chỉ có những trẻ chưa được tiêm phòng vắc xin hoặc tiêm chưa đầy đủ theo lịch tiêm chủng thì mới có khả năng mắc bệnh.
Trước thực tế các ca bạch hầu xuất hiện trở lại trong thời gian gần đây, bác sĩ Cường khuyến cáo, trẻ em cần phải tiêm đầy đủ, đúng lịch để có miễn dịch cộng đồng. Chương trình tiêm chủng mở rộng đã đem lại nhiều hiệu quả để phòng các bệnh dịch thông thường. Ở những nơi vùng sâu vùng xa, độ bao phủ tiêm chủng thấp sẽ dẫn tới lỗ hổng miễn dịch và do đó bệnh còn lưu hành và khó có thể dập tắt.
Các biện pháp phòng bệnh bạch hầu: Rửa tay đúng quy cách bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Nhà ở của người bệnh, dụng cụ trong phòng, đồ dùng, đồ chơi, quần áo của người bệnh phải tẩy uế và sát khuẩn.
Tiêm vắc xin có thành phần bạch hầu. Bắt đầu tiêm từ 2 – 3 tháng tuổi. Một năm sau nhắc lại mỗi năm 1 lần cho đến 5 tuổi.
Người lớn chưa được tiêm hoặc không có miễn dịch cần được tiêm nhắc lại 1 mũi.
Với người tiếp xúc ca bệnh: xét nghiệm vi khuẩn và theo dõi trong vòng 7 ngày. Ngoài ra, cần uống thuốc dự phòng theo hướng dẫn của cơ quan y tế.